แหล่งเรียนรู้และภูมิปัญญาท้องถิ่น

              1.       ถ้ำตับเตา ตั้งอยู่ที่หมู่บ้านถ้ำตับเตา หมู่ที่ 13 ตำบลศรีดงเย็น ทางเข้าจากเส้นทางหลวงหมายเลข 107 ตรงทางแยกทางด้านทิศตะวันตกตรงกิโลเมตรที่  ถนนโชตนา มีระยะทางเข้าประมาณ  3 กิโลเมตร ภายในบริเวณมีถ้ำมืด-ถ้ำสว่าง มีหินงอกหินย้อยภายในถ้ำ มีความสวยงามมาก ภายในถ้ามีพระพุทธรูปประดิษฐานอยู่ นอกจากนี้ยังมีสวนหย่อมที่ร่มรื่น และมีธารน้ำไหลเลี้ยงปลาหลายชนิด

2.       อนุสาวรีย์พระเจ้าพรหมมหาราช ตั้งอยู่ที่วัดป่าไม้แดง ในหมู่บ้านป่าไม้แดง หมู่ที่ 9 ตำบลหนองบัว ภายในบริเวณวัดมีสถานที่ท่องเที่ยวหลายแห่ง เช่น ชมวิหารธรรมานุสสติ ซึ่งภายในมีภาพจิตรกรรม การแกะสลักสวยงาม พระคุ้มเสาหลักเมืองไชยปราการ และสามารถเยี่ยมชมการศึกษาของพระภิกษุ-สามเณรได้

3.       ถ้ำผาผึ้ง เป็นโบราณสถานที่สำคัญทางพระพุทธศาสนา มีถ้ำ 3 ชั้น มีทิวทัศน์ร่มรื่นเป็นสำนักวิปัสสนา ตั้งอยู่ ณ บ้านถ้ำผาผึ้ง หมู่ที่ 4 ตำบลหนองบัว อำเภอไชยปราการ

4.       บ่อน้ำแร่ ตั้งอยู่ที่บ้านใหม่หนองบัว หมู่ที่ 10 ตำบลหนองบัว อำเภอไชยปราการ

5.       อ่างเก็บน้ำห้วยบง ตั้งอยู่ที่บ้านห้วยบง หมู่ที่ 7 ตำบลปงตำ อำเภอไชยปราการ

6.       อ่างเก็บน้ำหนองควายตก หรืออ่างเก็บน้ำไชยปราการ ตั้งอยู่บ้านดงป่าสัก หมู่ที่ 9 ตำบล
ศรีดงเย็น อำเภอไชยปราการ

7.       หมู่บ้านคนจีน (จีนฮ่ออพยพ) ตั้งอยู่ที่บ้านถ้ำง็อบ หมู่ที่ 6 ตำบลหนองบัว

8.        กาดเมืองผี สถานที่ตั้ง บ้านทรายขาว  หมู่ที่  7   ตำบลศรีดงเย็น   อำเภอไชยปราการ

จังหวัดเชียงใหม่  ห่างจากที่ว่าการอำเภอไชยปราการ ไปทางทิศใต้ประมาณ    10    กิโลเมตร

ลักษณะแหล่งท่องเที่ยวเป็นสถานที่ท่องเที่ยวทางธรรมชาติ ที่ธรรมชาติได้สรรสร้าง มีหน้าผาหินที่มีรูปร่างแปลกตาคล้ายกับแพะเมืองผีของจังหวัดแพร่ เมื่อยืนอยู่ที่จุดชมวิวจะเห็นทิวทัศน์ของพื้นที่ตำบลศรีดงเย็นได้อย่างชัดเจนและสวยงาม

9.        ภูแสนดาว สถานที่ตั้ง  บ้านใหม่หนองบัว  หมู่ที่   10  ตำบลหนองบัว   อำเภอไชยปราการ 

จังหวัดเชียงใหม่   ห่างจากที่ว่าการอำเภอไชยปราการไปทางทิศตะวันตกประมาณ  10  กิโลเมตร

ลักษณะแหล่งท่องเที่ยว    เป็นที่ทำการของหน่วยจัดการต้นน้ำห้วยสูน และเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่ขึ้นชื่อของอำเภอไชยปราการ  มีภูมิทัศน์ที่สวยงามรายล้อมด้วยขุนเขา  และมีเรือนพักตากอากาศหลายรูปแบบทั้งบ้านเดี่ยวและเรือนรับรองหมู่คณะ มีการจัดสวนไม้ดอกไม้ประดับที่สวยงามและมีร้านอาหารบริการนักท่องเที่ยว

10. น้ำบ่อซาวรู สถานที่ตั้ง   บ้านหนองเบี้ย  หมู่ที่ 6   ตำบลศรีดงเย็น   อำเภอไชยปราการ  

จังหวัดเชียงใหม่  ห่างจากที่ว่าการอำเภอไชยปราการ ไปทางทิศตะวันตกประมาณ 20 กิโลเมตร

ลักษณะแหล่งท่องเที่ยว  เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ บริเวณโดยรวมของน้ำรู อุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่าไม้นานาพันธุ์ มีน้ำไหลตลอดปี สามารถใช้ประโยชน์ในการเกษตรได้ เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สมบูรณ์ตามธรรมชาติ

11. อ่างเก็บน้ำแม่ทะลบหลวง สถานที่ตั้ง บ้านโป่งจ๊อก หมู่ที่  4   ตำบลแม่ทะลบ   อำเภอไชย

ปราการ   จังหวัดเชียงใหม่  ห่างจากที่ว่าการอำเภอไชยปราการ  ไปทางทิศตะวันออก  ประมาณ 12 กิโลเมตร ลักษณะแหล่งท่องเที่ยว เป็นอ่างเก็บน้ำขนาดกลาง ใช้เก็บน้ำเพื่อการเกษตร และเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลาที่ชุมชนสามารถหารายได้จากแหล่งน้ำได้  มีแพไม้ไผ่ไว้บริการนักท่องเที่ยวชมธรรมชาติของอ่างและร้านอาหารบริการนักท่องเที่ยว

12. อุทยานแห่งชาติดอยเวียงผา สถานที่ตั้ง    บ้านหนองป่าซาง  หมู่ที่  8  ตำบลศรีดงเย็น

อำเภอไชยปราการ จังหวัดเชียงใหม่  ห่างจากที่ว่าการอำเภอไชยปราการไปทางทิศตะวันออก  ประมาณ  11  กิโลเมตร    ลักษณะแหล่งท่องเที่ยว เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่ขึ้นชื่อของอำเภอไชยปราการ  มีภูมิทัศน์ที่สวยงามรายล้อมด้วยขุนเขา  และมีเรือนพักตากอากาศหลายรูปแบบ  ทั้งบ้านเดี่ยวและเรือนรับรองหมู่คณะมีการจัดสวนไม้ดอกไม้ประดับที่สวยงามมีน้ำตกให้ท่องเที่ยวหลายแห่ง แต่ส่วนใหญ่เส้นทางยังไม่สะดวกนัก เนื่องจากยังอยู่ในระหว่างการพัฒนาพื้นที่ น้ำตกที่เดินทางเข้าถึงสะดวกที่สุดคือ

13. น้ำตกห้วยทรายขาว ซึ่งอยู่บริเวณเดียวกันกับที่ตั้งที่ทำการอุทยานฯ เป็นน้ำตกขนาดเล็ก

มีแอ่งน้ำให้นักท่องเที่ยวลงเล่นน้ำได้แต่ในช่วงฤดูแล้งน้ำน้อย และจะมีน้ำมากในช่วงเดือนพฤษภาคมแต่น้ำจะขุ่นน้ำจะใสช่วงหลังฤดูฝน ชั้นบนของน้ำตกเป็นแอ่งน้ำและมีทรายมากเนื่องจากน้ำพัดเอาทรายมาจากการกัดกร่อนของหินทรายชั้นบน   อากาศบริเวณน้ำตกชื้นจนทำให้มีพันธุ์พืชตระกูลมอสเป็นจำนวนมากนอกจากนี้ยังมีแหล่งท่องเที่ยวอื่นๆในอุทยานฯ ได้แก่ น้ำตกแม่ฝางหลวง น้ำตกดอยเวียงผา น้ำตกห้วยหาน และจุดชมวิวดอยเวียงผา อุทยานแห่งชาติดอยเวียงผามีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 583 ตารางกิโลเมตรสภาพป่าในพื้นที่ส่วนใหญ่ เป็นป่าดิบเขาและป่าเบญจพรรณ มีดอกกุหลาบพันปี สภาพทั่วไปเป็นป่าดิบแล้ง ป่าเต็งรัง และป่าสนเขา นกที่พบ เช่น นกกินปลี และนกพญาไฟ สัตว์ป่าที่พบส่วนใหญ่จะเป็นขนาดกลางและสัตว์ขนาดเล็ก ได้แก่ กระรอก กระต่าย หมูป่า อีเห็น เก้ง เลียงผา เสือไฟ เม่น หมีควาย เป็นต้น

14. บ้านสันทรายปั้นหม้อ สถานที่ตั้ง บ้านสันทราย  หมู่ที่  12   ตำบลศรีดงเย็น   อำเภอไชย

ปราการ  จังหวัดเชียงใหม่  ห่างจากที่ว่าการอำเภอไชยปราการไปทางทิศตะวันออก ประมาณ 10 กิโลเมตรลักษณะแหล่งท่องเที่ยวเป็นหมู่บ้านหัตถกรรมทั้งหมู่บ้าน  โดยการรักษาศิลปวัฒนธรรมการทำเครื่องปั้นดินเผาหลากรูปแบบ ที่ตอบสนองต่อการใช้ในชีวิตประจำวัน  จากฝีมือการปั้นและขั้นตอนการผลิตที่ใช้เทคโนโลยีพื้นบ้านแบบโบราณ จึงทำให้ราษฎรในหมู่บ้านมีความโดดเด่นและมีเอกลักษณ์เป็นของตนเอง จนทำให้สามารถประกอบอาชีพหลักของชุมชนได้และจนเรียกติดปากของคนภายนอกชุมชนว่า “บ้านสันทรายปั้นหม้อ”

แผนที่แสดงเขตอำเภอไชยปราการ