กิจกรรมปลูกการอ่าน สานปัญญา 2 เมษา รักการอ่าน
ห้องสมุดประชาชนอำเภอดอยหล่อ
ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอดอยหล่อ
ครั้งที่ 2 ( 31 พฤษภาคม 2555 )
ชื่อต้นไม้ที่ปลูก
ลีลาวดี หรือ ลั่นทมข้อมูลทั่วไป ลีลาวดี เป็นไม้ประดับที่มีผู้สนใจ ปลูกกันอย่างมากในช่วงระยะ 4-5 ปีที่ผ่านมา เนื่องจากติดใจในความงามของทรงต้น ใบ และดอกที่มี หลากสีสัน โดยเมื่อนำมาปรับปรุงพันธุ์แล้วจะได้สีที่แปลกใหม่อย่างต่อเนื่อง รวมทั้งดอกยังมีกลิ่นหอม อีกประการหนึ่งคือลีลาวดีเป็นพืชที่ปลูกง่าย โตเร็ว การดูแลรักษาไม่ยุ่งยาก อีกทั้งมีคุณสมบัติใช้เป็นสมุนไพร ในอดีตไม้ชนิดนี้จะไม่นิยมปลูกในบ้านเรือนเลย เพราะเนื่องจากความเข้าใจที่ผิดเกี่ยวกับความหมายของชื่อ เดิมคือ “ลั่นทม” ทำให้ลั่นทมมีปลูกไว้เฉพาะในวัด และตามโบราณสถานต่าง ๆ ในช่วงระยะ 3 ปีที่ผ่านมา หลังจากเป็นที่รู้จักและคุ้นหูในนามของ “ลีลาวดี” เพียงเท่านี้ต้นลีลาวดีก็เป็นที่ต้องการของตลาดอย่าง มาก โดยเฉพาะในการจัดภูมิทัศน์และจัดสวนทั้งสวนในบ้าน บริเวณตึก อาคาร รีสอร์ท สถานที่ท่องเที่ยว และสถานที่ต่าง ๆ นอกจากนี้ปัจจัยหนุนสำคัญที่ทำให้ความต้องการลีลาวดีขยายตัวคือ การขยายตัวของ ธุรกิจสปา ซึ่งจะสังเกตเห็นได้ว่าในสถานประกอบการ สปานั้นนิยมนำดอกลีลาวดีมาเป็นไม้ประดับ เนื่องจาก ความสวยงามของรูปทรง สีสันและกลิ่นหอมเย็น ด้วยราคาที่สูงอย่างต่อเนื่องของลีลาวดี ทำให้มีเกษตรกรจำนวนมากหันมาปลูกลีลาวดีเพื่อการค้ากัน อย่างเป็นล่ำเป็นสัน เนื่องจากลีลาวดีต้นใหญ่นั้นหาได้ยากขึ้น ซึ่งเกษตรกรที่มีต้นลีลาวดีทั้งต้นใหญ่ กิ่งชำ และเมล็ด ก็จะมีลูกค้าไปติดต่อขอซื้อกันอย่างต่อเนื่อง ทำให้สามารถสร้างรายได้อย่างเป็นกอบเป็นกำให้แก่ เกษตรกร ในสมัยก่อน มีต้นลั่นทมเพียง 2 สายพันธุ์คือ
1. ลั่นทมขาว อย่างที่เห็นกันตามวัดวาอาราม ลั่นทมขาวจะชอบแดด มีความสูงตั้งแต่ 3 - 7 เมตร ลำต้นและกิ่งก้านดูอวบ มีสีน้ำตาลปนเทา เป็นใบเดี่ยวรูปคล้ายหอก ยาว 20 - 30 เซนติเมตร ดอกออกเป็นช่อใหญ่ที่ปลายกิ่ง ดอกมีสีขาวรูปกรวย มีกลีบดอก 5 กลีบ จะมีกลิ่นหอมมาก มีถิ่นกำเนิดมาจากประเทศเม็กซิโก
2. ลั่นทมแดง ทุกอย่างจะเหมือนลั่นทมขาว ยกเว้นใบ ที่บางครั้ง จะออกสีเขียวเข้ม ดอกมีสีแดงทั้งดอก ก้านออกเป็นสีม่วงแดง ดอกมีกลิ่นหอม ทั้งสองชนิดมีอายุยืน ตั้งแต่ 50 ถึง 100 กว่าปี
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ชื่อวงศ์ : Apocynaceae
ชื่อสามัญ : Frangipani , Pagoda tree, Temple tree
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Plumeria spp.
ดอกไม้ประจำชาติ: สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว
จำนวน 5 ต้น ระดับความสูง 85 ซม.
ถิ่นกำเนิด: เม็กซิโกใต้ถึงตอนเหนือทวีปอเมริกาใต้
ลีลาวดีมีถิ่นกำเนิดในทวีปอเมริกา พบในบริเวณพื้นที่ตั้งแต่ประเทศเม็กซิโกตอนใต้ถึงตอนเหนือของทวีปอเมริกา โดยเฉพาะหมู่เกาะทะเล แคริบเบียน
ลีลาวดีเป็นไม้ยืนต้น มีขนาดตั้งแต่พุ่มเตี้ยแคระสูงประมาณ 0.9-1.2 เมตร จนถึงต้น ที่สูงมาก อาจสูงถึง 12 เมตร ลำต้นแตกกิ่งก้านสขาและพุ่มใบสวยงาม มีน้ำยางสีขาวข้น เป็นไม้ผลัด ที่สลัดใบในฤดูแล้งก่อนที่จะผลิดอกและผลิใบรุ่นใหม่ กิ่งที่ยังไม่แก่มีสีเขียว อ่อนนุ่ม ดูเกือบจะอวบน้ำ กิ่งแก่มีสีเทามีรอยตะปุ่มตะป่ำ กิ่งไม่สามารถทานน้ำหนักได้ กิ่งเปราะ เปลือกลำต้นหนา ต้นที่โตเต็มที่ แล้วจะพัฒนาจนกระทั่งมีความแข็งแรงมากขึ้น
ใบ เป็นใบเดี่ยว มีการเรียงตัว แบบสลับและหนาแน่นใกล้ปลายกิ่ง มีลักษณะแตกต่างกันไปทั้งรูปร่าง ขนาด สี และความหนาแน่น โดยทั่วไป ใบจะหนา เหนียวแข็ง และมีสีตั้งแต่สีเขียวอ่อนถึงสีเขียวเข้ม มีเส้นกลางใบแตกสาขาออก ไปคล้ายขนนก ขนาดใบแตกต่างกัน
ช่อดอก ดอกจะผลิออกมาจาก ปลายยอดเหนือใบ เห็นเป็นช่อดอกใหญ่สวยงาม แต่ก็มีบางชนิดที่ออกช่อดอกระหว่างใบ หรือใต้ใบ บางชนิดห้อยลงบางชนิดตั้งขึ้น ในหนึ่งช่อจะมีดอกบานพร้อมกัน 10 – 30 ดอก บางต้นที่มีความสมบูรณ์ เต็มที่อาจมีดอกมากกว่า 100 ดอก ต่อ 1 ช่อ ออกดอกประมาณเดือนกุมภาพันธ์ถึงเดือนเมษายน บางพันธุ์สามารถออกดอกได้ตลอดทั้งปี
ลักษณะของ ดอก โดยทั่วไปจะ มีขนาดใหญ่ถึงกลาง ยกเว้นบางพันธุ์ที่มีขนาดเล็ก กลีบดอกมี 5 กลีบ เกสรตัวผู้ เกสรตัวเมีย อยู่ลึก เข้าไปข้างใน ดอกมีลักษณะคล้ายท่อ ทำให้มองไม่เห็นเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมีย โดยจะมีเกสรตัวผู้ 5 อัน อยู่ที่โคนก้านดอก ส่วนเกสรตัวเมียอยู่ลึกลงไปในก้านดอก เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียบานไม่พร้อมกัน ยากต่อการผสมตัวเอง
สรรพคุณของดอกลีลาวดี หรือดอกลั่นทม ดอกลีลาวดี หรือเมื่อก่อนมีชื่อว่า ดอกลั่นทม ฟังดูชื่อแล้วไม่ค่อยดีเลย เหมือนไม่ค่อยเป็นมงคลสักเท่าไหร่ เปลี่ยนชื่อมาแล้วจึงไม่รู้ว่าจะดีขึ้นมาใหม่ แต่มีดีกว่าที่ใครคิด ลองมาดูสรรพคุณกัน..ยางและแก่น-ใช้เป็นยาถ่ายพิษ ทั้งปวง ถ่ายเสมหะและโลหิต แก้กามโรค แก้ปวดฟัน
ใบ -ลนไฟให้ ร้อนพอพอกแก้ปวดบวม ชงน้ำร้อนใช้รักษาหิด
เนื้อไม้ -แก้ไอ ในประเทศเขมรใช้เป็นยาขับถ่ายพยาธิ
ราก -เป็นยาถ่าย และทำให้แท้งได้
เปลือก ราก -ใช้เป็นยาถ่าย แก้โรคข้ออักเสบ ขับลม รักษาโรคหนองใน
ทั้งต้น - ใช้ปรุงยารักษาโรคลำไส้พิการของม้า
เปลือก ต้น - นำมาต้มเป็นยาถ่าย ขับฤดู แก้ไข้ โรคโกโนเรีย ยาถ่าย และยาขับปัสสวะ
ทั้งยังมีสารฟลูโอพลูไมริน ซึ่งมีฤทธิ์ในการยับยั้งการเพิ่มจำนวนของไวรัสของโรคเอดส์ได้
ดอก - ใช้ทำธูป และถ้าใช้ผสมกับพลูเป็นยาแก้ไข้ แก้ไขมาเลเรีย
ยางจาก ต้น -เป็นยาถ่าย รักษาไขข้ออับเสบ ถ้าผสมกับไม้จันทร์ และการบูรเป็นยาแก้คัน แก้ปวดฟัน
ปลูกเมื่อวันที่ 2 เมษายน 2555 โดย 1. ผอ.กศน.อำเภอดอยหล่อ
2. คณะครูกศน.อำเภอดอยหล่อ
3. สมาชิกห้องสมุดประชาชนอำเภอดอยหล่อ
กิจกรรม การปลูกต้นไม้เพื่อส่งเสริมการอ่าน โดยห้องสมุดประชาชนอำเภอดอยหล่อได้ดำเนินการปลูกต้นไม้ ลงดินจำนวน 2 ต้น และปลูกในกระถาง จำนวน 3 ต้น โดยเลือกดอกไม้ประจำชาติ กลุ่มประเทศ ASEAN เป็นต้นลีลาวดี เนื่องจากที่เลือกต้นลีลาวดี เพราะได้มีการพูดคุยกับสมาชิกและคณะครูใน กศน.อำเภอดอยหล่อ และท่าน ผอ.กศน.อำเภอดอยหล่อ แล้วมีการเสนอแนะให้ปลูกต้นลีลาวดีเนื่องจากเป็นต้นไม้ที่หาง่าย ด้วย จากขนาดลำต้นเดิมสูงประมาณ 85 เซนติเมตร ปัจจุบันมีขนาดลำต้นสูง 90 เซนติเมตร มีใบใหม่งอกออกมาเพิ่มทุกต้น ต้นละ 5-6 ใบ การบำรุงรักษา เจ้าหน้าที่ห้องสมุดได้ทำการรดน้ำสัปดาห์ละ 2 ครั้ง มีการกำจัดวัชพืชบริเวณรอบต้นต้นลีลาวดี หรือ ลั่นทม อย่างสม่ำเสมอ ใส่ปุ๋ยคอกไป 1 รอบ เพื่อบำรุงลำต้น
ปัญหาและอุปสรรค
ในช่วงที่ฝนตก ทำให้วัชพืชขึ้นอย่างรวดเร็ว
วิธีแก้ไขปัญหาและอุปสรรค
ต้องหมั่นกำจัดวัชพืชที่ขึ้นอย่างรวดเร็วเพื่อไม่
เข้าชม : 835
|
.jpg)
