ยินดีต้อนรับสู่ ห้องสมุด กศน.อำเภอดอยสะเก็ด

เนื้อหา : เรื่องเด่นวันนี้
หมวดหมู่ : พระราชกรณียกิจ
หัวข้อเรื่อง : โครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร (กพด.)
จันทร์ ที่ 26 เดือน มีนาคม พ.ศ.2561

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ได้โดยเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินีนาถ ไปทรงเยี่ยมราษฎรทั่วทุกภาคของประเทศ ทรงพบปัญหาความยากจนและชีวิตความเป็นอยู่ที่แร้นแค้นของประชาชนด้วยพระองค์เองโดยเฉพาะทรงเป็นห่วงคุณภาพชีวิตของเยาวชนในชนบทที่เป็นโรคขาดสารอาหารและมีมาตรฐานทางการศึกษาต่ำ รวมทั้งทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อมถูกทำลาย ซึ่งสิ่งต่าง ๆ เหล่านี้จะมีผลต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตของเด็กและเยาวชน รวมทั้งประชาชนในถิ่นทุรกันดารสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี จึงมีพระราชดำริให้ดำเนินงาน “โครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร” ตั้งแต่ปี 2523 ทั้งนี้เพื่อเป็นการพัฒนาคุณภาพชีวิต และแก้ปัญหาดังกล่าว คือ

ด้านอาหาร โภชนาการ และสุขภาพอนามัย

เพื่อแก้ไขปัญหาการขาดแคลนอาหารในท้องถิ่น และแก้ไขปัญหาโภชนาการ รวมทั้ง สุขภาพอนามัยของเด็ก เยาวชน และประชาชน เพื่อนำไปสู่การพัฒนาการอย่างเต็มศักยภาพ มีโครงการต่าง ๆ เช่น

1. โครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวัน

เป็นโครงการแรกที่จัดตั้งขึ้น

เพื่อให้เด็กนักเรียนมีอาหารกลางวันที่มีคุณภาพรับประทานตลอดช่วงการศึกษา โดยใช้ผลผลิตที่ผลิตขึ้นเองในโรงเรียน มุ่งเน้นให้ครู ผู้ปกครอง และนักเรียน ร่วมกันทำการเกษตรในโรงเรียน แล้วนำผลผลิตที่ได้มาประกอบเป็นอาหารกลางวัน โดยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทานเงิน สิ่งของ พันธุ์พืช พันธุ์สัตว์ และอุปกรณ์การเกษตร รวมทั้งอุปกรณ์การประกอบอาหารให้แก่โรงเรียน การดำเนินงานของโครงการนี้นอกจากจะช่วยแก้ไขปัญหาการขาดแคลนอาหารกลางวันแล้ว ยังทำให้เด็กได้รับความรู้ทางด้านการเกษตรแผนใหม่ ที่สามารถนำไปใช้ประกอบเป็นอาชีพได้ต่อไปในการดำเนินงานนั้น ได้รับความร่วมมือจากหน่วยงานต่าง ๆ ส่งเจ้าหน้าที่เข้าไปให้คำแนะนำด้านวิชาการเกษตร รวมทั้งสนับสนุนด้านกิจกรรมการเกษตรของโรงเรียน ทำให้โรงเรียนเป็นศูนย์กลางด้านการเผยแพร่ความรู้ด้านการเกษตรให้แก่หมู่บ้านอีกแหล่งหนึ่งด้วย

2. โครงการควบคุมโรคขาดสารไอโอดีน

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงตระหนักถึงปัญหาการระบาดของโรคคอพอก เนื่องมาจากการขาดสารไอโอดีน ทั้งจากรายงานของกระทรวงสาธารณสุข และจากการที่ทรงพบเห็นด้วยพระองค์เองระหว่างเสด็จ ฯ เยี่ยมโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน จึงมีพระราชดำริที่จะดำเนินการเพื่อช่วยแก้ไขปัญหานี้ โดยเสริมการทำงานของกระทรวงสาธารณสุขในพื้นที่ที่เจ้าหน้าที่ของกระทรวงเข้าไปถึงได้ยาก อันได้แก่พื้นที่ตามแนวชายแดนที่มีโรงเรียนในโครงการตั้งอยู่ โดยคาดหวังว่า หากมีการดำเนินงานควบคุมและป้องกันโรคขาดสารไอโอดีนได้อย่างมีประสิทธิภาพและต่อเนื่องแล้ว ก็จะเป็นการช่วยแก้ปัญหาสาธารณสุขของประเทศโดยส่วนรวมได้

3. โครงการส่งเสริมโภชนาการและสุขภาพอนามัยแม่และเด็กในถิ่นทุรกันดาร

เพื่อส่งเสริมให้หญิงมีครรภ์ หญิงให้นมบุตร และเด็กทารกตั้งแต่แรกเกิดได้รับบริการที่เหมาะสม และได้รับความรู้ด้านอาหารและโภชนาการ เพื่อช่วยให้แม่มีภาวะโภชนาการ และสุขภาพอนามัยที่ดี เด็กเกิดรอดมีการเจริญเติบโตและพัฒนาการได้เต็มศักยภาพ

4. โครงการพันธุ์พืชพระราชทาน

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จ ฯ ทรงเยี่ยมราษฎรในถิ่นทุรกันดาร และโครงการตามพระราชดำริเสมอ ๆ ในการเสด็จ ฯ แต่ละครั้งโปรดเกล้า ฯ ให้จัดสิ่งของต่าง ๆ พระราชทานแก่โรงเรียนที่เสด็จ ฯ ผ่าน ซึ่งมีเครื่องอุปโภค – บริโภค รวมทั้งพันธุ์ไม้ผลตามที่โรงเรียนต้องการ นอกจากนี้ยังโปรดเกล้า ฯ พระราชทานพันธุ์ไม้แก่ราษฎรทุกครัวเรือนอีกด้วย

5. โครงการหน่วยแพทย์พระราชทาน

ในระหว่างการเสด็จ ฯ ติดตามผลการดำเนินงานโครงการตามพระราชดำริในพื้นที่ทุรกันดาร ทรงพบเห็นราษฎรที่มาเฝ้า ฯ รับเสด็จ หลายคนเจ็บป่วย จึงโปรดเกล้า ฯ ให้แพทย์ส่วนพระองค์ตรวจรักษา แต่ไม่สามารถให้บริการได้อย่างทั่วถึง ทรงเห็นว่าอาการเจ็บป่วยบางอย่างหากได้รับการตรวจรักษาแต่เบื้องต้นก็จะไม่เป็นถึงขั้นรุนแรงอย่างที่พบเห็น จึงโปรดเกล้า ฯ ให้จัดหน่วยแพทย์ออกบริการตรวจรักษาราษฎรในพื้นที่ที่เสด็จ ฯ และทรงรับผู้ป่วยที่ยากจนไว้เป็นผู้ป่วยในพระราชานุเคราะห์ ฯ ด้วยการดำเนินงานได้รับการสนับสนุนแพทย์และบุคลากรทางการแพทย์ จากสำนักงานตำรวจแห่งชาติ และสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดในพื้นที่ต่าง ๆ โดยมีสำนักงานโครงการส่วนพระองค์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี เป็นผู้ประสานงาน จัดเตรียมเวชภัณฑ์และยาพระราชทานนอกจากนี้ยังทรงโปรดเกล้า ฯ ให้จัดหน่วยทันตกรรมพระราชทาน ไปทำการตรวจรักษาสุขภาพฟัน รวมทั้งรักษาผู้มีความผิดปกติ ปากแหว่ง เพดานโหว่ และทำการวิจัย เพื่อแก้ไขปัญหาสุขภาพในช่องปากของประชาชนในถิ่นทุรกันดาร รวมทั้งโปรดเกล้า ฯ ให้หน่วยแว่นตาพระราชทาน เพื่อไปให้บริการแก่เยาวชนและประชาชนที่มีปัญหาทางด้านสายตา และมีความยากลำบากในการเดินทางไปตรวจวัดสายตาประกอบแว่น อีกด้วย

ด้านการศึกษา

เพื่อพัฒนาคุณภาพการศึกษาของเด็กนักเรียนและประชาชนในถิ่นทุรกันดาร ให้มีประสิทธิภาพสูงยิ่งขึ้น อีกทั้งขยายโอกาสทางการศึกษาในพื้นที่ที่มีศักยภาพเพียงพอ เพื่อให้นักเรียนสามารถศึกษาต่อในระดับสูงอย่างมีประสิทธิภาพ และสามารถประกอบอาชีพได้ มีโครงการต่าง ๆ เช่น

1. โครงการส่งเสริมคุณภาพการศึกษา

ทรงมีพระราชดำริให้ช่วยเหลือนักเรียนที่อยู่ในถิ่นทุรกันดาร ซึ่งประสบกับความขาดแคลนในหลาย ๆ ด้าน ให้ได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ซึ่งเป็นการศึกษาภาคบังคับอย่างถูกต้อง ด้วยวิธีการและเทคโนโลยีที่จะช่วยนักเรียนได้รับความรู้ความเข้าใจในวิชาการอย่างดี พร้อมที่จะไปศึกษาต่อในระดับสูงต่อไปได้เท่าเทียมกับคนอื่น ๆ และช่วยให้ครูตำรวจตระเวนชายแดน ซึ่งไม่ได้มีอาชีพครูโดยตรง ทำหน้าที่ครูได้อย่างมีประสิทธิภาพ

2. โครงการนักเรียนในพระราชานุเคราะห์ ฯ

พระองค์ทรงประจักษ์ว่า เด็กนักเรียนในโรงเรียนในถิ่นทุรกันดาร เมื่อสำเร็จการศึกษาชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 แล้ว ส่วนใหญ่จะไม่มีโอกาสศึกษาต่อในระดับสูงได้ เนื่องจากทางบ้านมีฐานะยากจน และตามชายแดนมักไม่มีโรงเรียนที่เปิดสอนในระดับสูง จึงมีพระราชประสงค์จะพระราชทานพระราชานุเคราะห์ให้นักเรียนเหล่านี้ ได้มีโอกาสศึกษาต่อ โดยพระราชทานเงินค่าเล่าเรียน และค่าใช้จ่ายต่าง ๆ ระหว่างเรียน จนกว่านักเรียนเหล่านี้จะจบการศึกษาสูงสุดตามระดับสติปัญญา และความเหมาะสม ตามกำลังความสามารถของแต่ละคนปัจจุบันมีนักเรียนในพระราชานุเคราะห์ ฯ ที่คัดเลือกมาจากเด็กนักเรียนในถิ่นทุรกันดารตามชายแดน ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2531 จำนวน 1,721 คน ซึ่งบางส่วนจบการศึกษาไปแล้ว ส่วนที่กำลังศึกษาอยู่มีจำนวน 1,136 คน โดยศึกษาอยู่ในสถานศึกษา 285 แห่ง ทั่วประเทศ อีกทั้งยังทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้สร้างศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” เพื่อให้การศึกษาแก่เยาวชนและประชาชนเหล่านั้น รวมทั้งดูแลเรื่องปัญหาการขาดแคลนอาหารบริโภค ปัญหาโภชนาการ และสุขภาพอนามัย ความยากจน ตลอดจนการพัฒนาอาชีพ

ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

เพื่อให้เด็กและเยาวชนรวมทั้งประชาชน มีจิตสำนึกที่ดี มีทัศนคติที่ถูกต้องต่อทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่อยู่รอบ ๆ ตัว ตลอดจนการฟื้นฟูและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ทรงมีพระราชดำริให้ดำเนินการ โครงการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เพื่อปลูกฝังการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ให้แก่เด็ก เยาวชน และประชาชนในพื้นที่ ให้มีจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ รวมทั้งการรักษาสภาพแวดล้อมในชุมชน เช่น การดูแลรักษาป่าไม้ การปลูกป่า การปลูกหญ้าแฝก เพื่ออนุรักษ์ดินและน้ำ นอกจากนี้ยังทรงมีพระราชดำริให้ปลูกสะเดา ซึ่งนอกจากจะสามารถนำมาประกอบเป็นอาหาร อาศัยเป็นร่มเงา เมล็ดสะเดายังใช้ในการป้องกันกำจัดแมลงในฝักได้ ซึ่งไม่มีสารพิษตกค้าง และทำลายสภาพแวดล้อมเหมือนสารเคมีทั่ว ๆ ไป และมีการส่งเสริมการปลูกหญ้าแฝก

ด้านเศรษฐกิจ

เพื่อยกระดับรายได้ของชุมชน หาอาชีพที่เหมาะสมกับสภาพท้องถิ่น ส่งเสริมการรวมกลุ่ม เพื่อการพัฒนาอาชีพตามรูปแบบสหกรณ์ มีการฝึกอบรม ให้ความรู้ เสริมทักษะอาชีพ การจัดตั้งกองทุนส่งเสริมอาชีพ และสนับสนุนงานภูมิปัญญาท้องถิ่นของแต่ละพื้นที่ให้คงไว้ รวมถึงการจัดหาตลาด มีโครงการต่าง ๆ เช่น

1. โครงการฝึกอาชีพในโรงเรียน

เป็นโครงการที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้ดำเนินการจัดตั้งขึ้น โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อฝึกอาชีพให้กับศิษย์เก่าโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนที่ไม่อาจศึกษาในระดับสูงต่อไปได้ โดยเน้นการฝึกอาชีพที่เหมาะสมกับสภาพท้องถิ่นนั้น ๆ โดยเริ่มจากการเตรียมทักษะด้านอาชีพแก่นักเรียน และจัดอบรมวิชาชีพแก่เยาวชนที่จบการศึกษาแล้ว

2. โครงการส่งเสริมสหกรณ์

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเล็งเห็นว่าการปลูกฝังหลักการสหกรณ์แก่เด็กและเยาวชน โดยเริ่มจากโรงเรียนเป็นอันดับแรก จะก่อให้เกิดความร่วมมือร่วมแรงร่วมใจในกลุ่มของเด็กนักเรียน ตลอดจนครูและประชาชนในท้องถิ่นอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง เกิดการช่วยเหลือซึ่งกันและกัน การเห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวม การรวมกลุ่มกันในการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ เพื่อการดำรงชีวิตที่ดีขึ้น จึงมีพระราชดำริให้ดำเนินการสหกรณ์ในโรงเรียนในถิ่นทุรกันดารขึ้น โดยกรมส่งเสริมสหกรณ์ได้ไปช่วยในการส่งเสริมวิธีการสหกรณ์ ให้แพร่หลายไปยังเด็กนักเรียนด้วยการจัดวิชาสหกรณ์เสริมในหลักสูตรของโรงเรียน ส่งเสริมกิจกรรมสหกรณ์ของโรงเรียน โดยมุ่งเน้นการสร้างพฤติกรรมสหกรณ์ให้เกิดขึ้น ไม่ใช่มุ่งทำธุรกิจการค้าเพื่อผลกำไร

3. โครงการส่งเสริมอาชีพ

เพื่อยกระดับรายได้แก่ประชาชนในพื้นที่ห่างไกลทุรกันดาร ซึ่งมีฐานะยากจน สำนักงานโครงการส่วนพระองค์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี จึงร่วมกับส่วนราชการ และเอกชน เข้าไปดำเนินการจัดตั้งกลุ่มอาชีพ โดยฝึกอบรม ส่งเสริมการดำเนินงาน สนับสนุนวัสดุ อุปกรณ์ เงินทุน ตั้งกองทุนสนับสนุนอาชีพ รวมทั้งช่วยเหลือในเรื่องการตลาดอาชีพต่าง ๆ ที่ส่งเสริม ได้แก่ อาชีพการเกษตร การแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร การทำอุตสาหกรรมในครัวเรือน และหัตถกรรม รวมทั้งส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ในท้องถิ่นด้วยนอกจากนี้ยังมีโครงการเฉพาะพื้นที่ ที่ได้ดำเนินการในภาคต่าง ๆ ทั้ง 4 ภาค ได้แก่

โครงการในภาคกลาง เช่น

- โครงการอุทยานธรรมชาติวิทยา อำเภอสวนผึ้ง จังหวัดราชบุรี

- โครงการโรงเรียนมัธยมบ้านนายาว และโครงการพัฒนาหมู่บ้านนายาว อำเภอสนามชัยเขต จังหวัดฉะเชิงเทรา

โครงการในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น

- โครงการพัฒนา 3 หมู่บ้าน อำเภอโขงเจียม อำเภอศรีเมืองใหม่ จังหวัดอุบลราชธานี

- โครงการพัฒนาบ้านหนองบาง อำเภอน้ำเกลี้ยง จังหวัดศรีสะเกษ ฯลฯ

โครงการในภาคเหนือ เช่น

- โครงการพัฒนาพื้นที่อำเภอบ่อเกลือ และโครงการศูนย์ภูฟ้าพัฒนา จังหวัดน่าน

- โครงการพัฒนาหมู่บ้านพะเด๊ะ หมู่บ้านถ้ำเสือ หมู่บ้านขุนห้วยแม่สอด ตำบลพระธาตุผาแดง อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ฯลฯ

โครงการในภาคใต้ เช่น

- โครงการส่งเสริมอาชีพในพื้นที่เป้าหมายพิเศษ เช่น บ้านเขาตันหยง อำเภอเมือง โรงเรียนจรรยาอิสลาม อำเภอตากใบ จังหวัดนราธิวาส

- โครงการส่งเสริมโภชนาการเด็กอายุ 0 – 14 ปี ในพื้นที่จังหวัดนราธิวาส เป็นต้น

ปัจจุบันโครงการตามพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ดำเนินการมากว่า 20 ปี ครอบคลุมพื้นที่ 452 หมู่บ้าน ใน 124 อำเภอ 52 จังหวัด รวมทั้งในโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดน โรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ ศูนย์การเรียนชุมชนชาวไทยภูเขา “แม่ฟ้าหลวง” และโรงเรียนสังกัดกรมสามัญศึกษาด้วยการดำเนินงานได้รับความร่วมมือจากหน่วยงานต่าง ๆ โดยใช้พระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ และเงินที่องค์การ เอกชน ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวาย เพื่อโดยเสด็จพระราชกุศล คณะผู้ร่วมดำเนินการ ทั้งภาครัฐและเอกชนได้ร่วมกันจัดตั้ง “กองทุนพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร” ( กพด. )เพื่อน้อมเกล้า ฯ ถวาย เนื่องในวโรกาสที่ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงเจริญพระชนมายุครบ 3 รอบ ในปี 2534

ขอขอบคุณข้อมูลจาก http://www.psproject.org/Funds.htm
http://kanchanapisek.or.th/kp4/book144/funds.htm
รวบรวมและเรียบเรียงข้อมูลโดย : กานต์นภัส แสนยศ บรรณารักษ์ห้องสมุดประชาชนอำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่

เข้าชม : 12302

พระราชกรณียกิจ 5 อันดับล่าสุด

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง 9 / ส.ค. / 2562

สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง 7 / ส.ค. / 2561

โครงการสร้างป่าสร้างรายได้ 26 / มี.ค. / 2561

\"สมเด็จพระเทพฯ\"ทรงห่วงใยชาวเขา ฝากกศน. ดูแล ศศช. 26 / มี.ค. / 2561

โครงการพัฒนาเด็กและเยาวชนในถิ่นทุรกันดาร (กพด.) 26 / มี.ค. / 2561

ชื่อ/Email :

ใส่รหัสที่ท่านเห็นลงในช่องนี้

ไอคอน :

ใช้ไอคอน

ความคิดเห็น :

กรุณาใช้คำพูดที่สุภาพ และอย่าใช้คำพูดที่พาดพิงถึงบุคคลอื่นให้เสียหาย ขอขอบคุณที่ให้ความร่วมมือ

ข้อความที่ท่านได้อ่าน เกิดจากการเขียนโดยสาธารณชน และส่งขึ้นมาแบบอัตโนมัติ เจ้าของระบบไม่รับผิดชอบต่อข้อความใดๆทั้งสิ้น เพราะไม่สามารถระบุได้ว่าเป็นความจริงหรือ ชื่อผู้เขียนที่ได้เห็นคือชื่อจริง ผู้อ่านจึงควรใช้วิจารณญาณในการกลั่นกรอง และถ้าท่านพบเห็นข้อความใดที่ขัดต่อกฎหมายและศีลธรรม กรุณาแจ้งที่ ที่นี่ เพื่อให้ผู้ควบคุมระบบทราบและทำการลบข้อความนั้น ออกจากระบบต่อไป

ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ โทรศัพท์ 053-496147
ห้องสมุดประชาชนอำเภอดอยสะเก็ด 555 หมู่ที่ 3 ถนนบ่อสร้าง-เชียงใหม่ อำเเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ โทรศัพท์ 053-495500
Doisaketlibrary@gmail.com
libdoisaket@cmi.nfe.go.th

บาคาร่า Powered by MAXSITE 1.10 Modify by นิกร เกษโกมล Version 2.05HD Update by นายบุญมา มาดี