๑๘ สิงหาคม “วันวิทยาศาสตร์แห่งชาติ”
เป็นวันสำคัญของไทยและมีความสำคัญต่อวงการวิทยาศาสตร์และดาราศาสตร์ไทย กำหนดให้ตรงกับวันที่ ๑๘ สิงหาคม ของทุกปี ซึ่งเป็นวันที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ ได้ทอดพระเนตรสุริยุปราคาเต็มดวงเมื่อ ๒๔๑๑
ในปี ๒๔๐๙ รัชกาลที่ ๔ ทรงคำนวณได้ว่าในอีก ๒ ปีข้างหน้า คือปี ๒๔๑๑ จะเกิดสุริยุปราคาจับหมดดวง โดยสามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจนที่ตำบลหว้ากอ แขวงเมืองประจวบคีรีขันธ์ จึงโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) เป็นแม่กองคุมการก่อสร้างค่ายหลวงและพลับพลาประทับแรมที่ตำบลหว้ากอ
สิงหาคม ๒๔๑๑ รัชกาลที่ ๔ ได้เสด็จพระราชดำเนินออกจากพระนคร พร้อมด้วยเหล่าพระบรมวงศานุวงศ์ ผู้สำเร็จราชการมลายู ณ เมืองสิงคโปร์ และภริยา ตลอดจนนักวิทยาศาสตร์จากประเทศอังกฤษ ฝรั่งเศส และชาวต่างประเทศทุกคนที่ทำงานหรือรับราชการอยู่ในกรุงเทพมหานคร โดยขบวนเสด็จครั้งนั้นประกอบไปด้วยเรือพระที่นั่งอรรคราชวรเดช เรืออรรคเรศรัตนาสน์ เรือสยามูปสดัมภ์ เรือยงยศอโยชฌิยา เรือขจรชลคดี รวมเรือรบและเรือราชการต่างประเทศสำคัญ ๆ ทั้งสิ้น ๑๐ ลำ
จนกระทั่งวันอังคารที่ ๑๘ สิงหาคม ๒๔๑๑ เวลา ๑๑.๓๖.๒๐ น ก็เกิดสุริยุปราคาเต็มดวงตามที่ทรงทำนายไว้ถูกต้องแม่นยำทุกประการ แต่แล้วสุริยคราสนั้นก็เหมือนเป็นลางร้ายของแผ่นดิน เมื่อผู้ที่ตามเสด็จฯ เกิดล้มป่วยลงเป็นจำนวนมากเนื่องจากถูกพิษไข้ป่าเล่นงาน พระองค์จึงมีพระบัญชาให้ยกขบวนกลับพระนคร ในวันศุกร์ที่ ๒๑ สิงหาคม ๒๔๑๑ โดยเสด็จลงเรือพระที่นั่งเมื่อเวลา ๑๕.๑๕ น. และเสด็จฯ ถึงพระนครในวันที่ ๒๔ สิงหาคม ๒๔๑๑
และเพียง ๕ วันหลังจากเสด็จกลับถึงพระนคร พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๔ ก็ทรงพระประชวรด้วยพระโรคไข้ป่าอย่ารุนแรง ถึงกับพระบังคนตกเป็นพระโลหิตลิ่มเหลว นับแต่นั้นมาพระอาการก็มีแต่ทรงกับทรุด จนกระทั่งในวันที่ ๒๒ กันยายน ๒๔๑๑ จึงมีพระบรมราชโองการมอบพระราชกิจในการปกครองแผ่นดิน ให้กับพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงเทเวศวัชรินทร กรมหลวงวงศาธิราชสนิท เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ สมุหพระกลาโหม ปรึกษาหารือกันบังคับบัญชาราชการต่างพระเนตรพระกรรณในระหว่างที่พระองค์ยังทรงพระประชวรอยู่
จนวันที่ ๑ ตุลาคม ๒๔๑๑ พระอาการหนักหนามากแล้ว ก็เสด็จสวรรคตด้วยพระอาการสงบ พระยาบุรุษรัตนฯ เมื่อเห็นดังนั้นจึงประกาศขึ้นว่าสวรรคตแล้ว ท่านทั้งหลายที่หมอบเฝ้าอยู่ ณ ที่นั้นจึงได้รอไปจนถึงเวลาสี่ทุ่มเมื่อเห็นว่าสิ้นกำหนดสวรรคตแล้ว ก็คุกเข้าขึ้นถวายบังคม บรรดาพระเจ้าลูกเธอและเจ้าจอมพระสนม เห็นดังนั้นก็พากันร้องไห้เซ็งแซ่ขึ้นพร้อมกัน ดังระงมไปทั่วพระบรมมหาราชวัง
พระบรมฉายาลักษณ์จาก สำนักพิมพ์ริเวอร์บุ๊คส์ (River Books)
ขอบคุณที่มา : โบราณนานมา
เข้าชม : 498
|
