กิจกรรมที่ดำเนินการอยู่ คือ  “ทำเกษตรผสมผสาน” โดยปลูกพืชผักผสมผสานหลายชนิดในพื้นที่เดียวกัน

        ใช้ทรัพยากร ดิน น้ำ ที่มีให้เกิดประโยชน์มากที่สุด ที่จะนำพาซึ่งการพึ่งตนเองให้อยู่อย่างพอเพียงและเป็นแบบอย่างกับเกษตรกรอื่นๆได้ โดยจัดพื้นที่แปลงเกษตรให้เหมาะสมในพื้นที่ที่จำกัด คือ  6 ไร่ 2 งาน ดังนี้

                    1.  จัดเป็นที่อยู่อาศัย ( ปลูกบ้าน, คอกสัตว์)   ประมาณ 1 ไร่

                    2.  ขุดสระ 3 บ่อ ไว้เก็บน้ำใช้ในการเกษตรช่วงฤดูแล้งและเลี้ยงปลา ประมาณ 2.5 ไร่ 

                    3.  ปลูกไม้ผล /ไม้ยืนต้นตามคันคูและคันแดนรอบ ประมาณ 1 ไร่

                    4.  เป็นแปลงนาข้าว  ประมาณ     1.5  ไร่ 

                 5.  เป็นแปลงผักถาวร ประมาณ     2  งาน

กิจกรรมในแปลง  ดำเนินกิจกรรมเกษตรกรรมยั่งยืนแบบผสมผสาน  ซึ่งเป็นการทำเกษตรที่เอื้อต่อธรรมชาติ   

ไม่ ทำลายสิ่งแวดล้อม ฟื้นฟูและอนุรักษ์ทรัพยากร ไม่ใช้สารเคมีในการเกษตร ใช้จุลินทรีย์ชีวภาพเป็นตัวนำ

ทำปุ๋ยหมักชีวภาพ/ทำน้ำหมักสมุนไพรไล่แมลง  ทำน้ำหมักจุลินทรีย์  ปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพ เผาถ่านสกัดน้ำส้มควันไม้  เพาะเห็ดขอนจากขอนไม้  ปลูกพืชผักปลอดสาร เลี้ยงสัตว์  ซึ่งดำเนินการเกษตร 4 ด้านหลัก ดังนี้

Ø ด้านพืช ได้แก่

·  ทำนาปี  เก็บไว้บริโภคในครัวเรือน  ใช้สายพันธุ์ท้องถิ่น (อนุรักษ์พันธุกรรม) :

ข้าวเหนียว    ป้องแอ้ว  ดอฮี  ขาวเม็ดแดง  ก่ำเปลือกขาว  เหนียวทองแดง  แม่ผึ้ง กข.6

 ข้าวจ้าว        มะลิแดง  มะลิดำ  มะลิ 15  มะลิ 105

·  ปลูกไม้ผล  ไว้บริโภคและขายเพิ่มรายได้  เช่น  มะม่วง  มะพร้าว  น้อยหน่า พุทรา ขนุน มะขาม

           มะขามเทศ ส้มโอ ละมุด  ฝรั่ง แก้วมังกร มะยม  ทับทิม    เป็นต้น

·  ปลูกไม้ยืนต้น  ไว้ใช้สอยเป็นบำนาญชีวิต เช่น ประดู่  พยุง คูน จามจุรี สะเดา ขี้เหล็ก ยูคาลิปตัส 

สักทอง  นุ่น ชาด  กระบก  กระถินณรงค์  ยางนา   กฤษณา  เป็นต้น

·  ปลูกพืชผัก  ไว้บริโภคให้เพียงพอในครัวเรือนตลอดทั้งปี และขายเพิ่มรายได้ เช่น เพกา  ผักติ้ว 

ผักเม็ก  ไผ่ต่างๆ หวาย  หนาดน้อย  แค  มะละกอ  มะกรูด  มะกร่ำ   มะรุม   มะนาว  มะกอก  กระถิน  กล้วย  ผักหวานบ้าน  ผักก้านตง  ผักอ่อมแซบ    ผักพาย  ดีปลาช่อน แป๊ะตำปึง ตำลึง  ขจร  ชะอม  ข่า  ตะไคร้  พริก  มะเขือ  มะเขือพวง  แมงลัก  มะเขือเทศ โหรพา  กระเพา  บวบต่างๆ  น้ำเต้า  ถั่วฝักยาว  ข้าวโพด  ฟักทอง  หน่อไม้ฝรั่ง เสาวรส  และผักต่างๆ ฯลฯ

·  ปลูกพืชสมุนไพร  เป็นส่วนสำคัญกับการทำเกษตรกรรมยั่งยืนแบบผสมผสานที่เป็นอินทรีย์ จำเป็นต้องมีสมุนไพรเพื่อป้องกันและใช้ขับไล่แมลงพร้อมกับป้องกันและรักษาโรคต่างๆ ด้วย  เช่น ว่านต่างๆฯลฯ 

ขมิ้น อือทือ  หญ้าหนวดแมว  ตำแยแมว  โด่ไม่รู้ล้ม โล่ติ๊น  หนอนตายยาก  กลอย มะเกลือ  ตะไคร้หอม  สบู่ดำ  บอระเพ็ด ไพล  ฟ้าทะลายโจน และฯลฯ

·  ปลูกไม้ดอก /ไม้ประดับ  เพื่อขายเพิ่มรายได้  ประดับสวยงาม  เป็นมงคลแก่ครอบครัว เช่น  ดาวเรือง  สร้อยทอง  พุทธรักษา  ชาฮกเกี้ยน  เทียนทอง  หมากนวล  ไม้มงคลต่างๆ ฯลฯ

·  ปลูกพืชปุ๋ยสด เช่น  โสน  ถั่วพุ่ม  ถั่วพร้า  ปอเทือง เป็นต้น เพื่อเป็นการปรับปรุงบำรุงดินให้ดีขึ้น

Ø ด้านสัตว์  ได้แก่

·  เลี้ยงหมูหลุม ไว้กำจัดขยะ/กำจัดวัชพืช (เศษอาหาร,เศษพืชผัก) ขายเพิ่มรายได้ ใช้มูลทำปุ๋ยชีวภาพ /

 ทำก๊าซชีวภาพหุงต้มในครัวเรือน

·  เลี้ยงเป็ด /ไก่ /  ไว้บริโภคเพียงพอในครัวเรือนตลอดทั้งปี  และขายเพิ่มรายได้ ใช้มูลทำปุ๋ยชีวภาพ /

        ทำก๊าซชีวภาพหุงต้มในครัวเรือน

·  เลี้ยงจิ้งหรีด  ไว้บริโภคเพียงพอในครัวเรือนตลอดทั้งปี  และขายเพิ่มรายได้ ใช้มูลทำปุ๋ยชีวภาพ /

 ทำก๊าซชีวภาพหุงต้มในครัวเรือน

Ø ด้านประมง  ได้แก่

·        เลี้ยงปลา / กบ  ในบ่อดิน บ่อพลาสติก และในนาข้าว ไว้บริโภคเพียงพอในครัวเรือนตลอดทั้งปี

 และขายเพิ่มรายได้

                      Ø  ด้านสิ่งแวดล้อม ได้แก่ 

·   ใช้จุลินทรีย์.ในการเกษตร รดหรือฉีดพ่นพืชผัก/ตอซังก่อนไถกลบ กำจัดกลิ่นเหม็นในห้องน้ำ

ห้องส้วม ร่องระบายน้ำ คลอง ป้องกันน้ำเสียในบ่อปลา/กบ/คอกสัตว์/ผสมอาหารให้สัตว์กินในสัดส่วนที่พอเหมาะป้องกันโรค ฯลฯ

·  ทำความสะอาดบริเวณบ้าน จัดภูมิทัศน์ให้ดูดีอยู่เสมอ

ที่มา ศูนย์เครือข่ายปราช์ญชาวบ้าน