ความหมายของวันรัฐธรรมนูญ

รัฐธรรมนูญ หมายถึง การกำหนดรูปแบบของรัฐว่าเป็นรัฐเดียวหรือรัฐรวม ซึ่งเป็นระบอบการปกครองของรัฐรวมทั้งสถาบันและองค์กรการใช้อำนาจอธิปไตยในการปกครองรัฐ ถือเป็นบทกฎหมายสูงสุดในการจัดระเบียบการปกครองประเทศ

วันรัฐธรรมนูญในไทย

วันรัฐธรรมนูญ เป็นวันสำคัญทางประวัติศาสตร์อีกวันหนึ่งของประเทศไทย ซึ่งตรงกับวันที่ 1o ธันวาคม ของทุกปี ซึ่งเป็นวันที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 ได้พระราชทานรัฐธรรมนูญ ฉบับถาวรเป็นฉบับแรก ให้แก่ปวงชนชาวไทยเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2475 เพื่อเป็นหลักในการปกครองของประเทศให้แก่ประชาชนชาวไทย ซึ่งได้ถือว่ารัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศเป็นเครื่องกำหนดระเบียบแบบแผนของสังคม เพื่อเป็นการระลึกถึงรัฐธรรมนูญฉบับแรกอัน และพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ได้พระราชทานให้กับปวงชนชาวไทย ทางราชการจึงกำหนด   วันที่ 10 ธันวาคมของทุกปี เป็นวันรัฐธรรมนูญ มีการเป็นการเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์เป็นระบอบประชาธิปไตย โดยมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุขอยู่ภายใต้รัฐธรรมนูญอันเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ เป็นการเปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ.2475 นับว่ามีความสำคัญเป็นอย่างยิ่งในประวัติศาสตร์การปกครองของชาติไทย

รัฐธรรมนูญต่างประเทศ

ทุกประเทศล้วนแล้วแต่มีกฎหมายรัฐธรรมนูญทั้งนั้น ซึ่งขึ้นอยู่ที่ว่าแต่ละประเทศจะมีการกำหนด รัฐธรรมนูญอย่างไรซึ่งแต่ละประเทศจะไม่เหมือนกัน ดังประเทศที่ยกตัวอย่างมานี้

กฎหมายรัฐธรรมนูญของอังกฤษ ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร โดยยึดหลักการปกครองที่ ไม่ได้อยู่รวมกันเป็นรัฐธรรมนูญเฉพาะ แต่กระจายตามกฎหมายต่างๆ ตามคำพิพากษาต่างๆ รวมทั้งธรรมเนียมปฏิบัติที่สืบทอดกันจนกลายเป็นจารีตพระเพณี

กฎหมายรัฐธรรมนูญของประเทศฝรั่งเศส มีการปกครองในระบอบประชาธิปไตยในระบบกึ่งรัฐสภากึ่งประธานาธิบดี ถือคติการปกครองว่า "รัฐบาลจากประชาชน โดยประชาชน และเพื่อประชาชน"

กฎหมายรัฐธรรมนูญของประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นกรอบการปฏิบัติสำหรับหน่วยงานของรัฐบาลสหรัฐอเมริกา และกำหนดความสัมพันธ์ระหว่างรัฐบาลกลางกับรัฐบาลท้องถิ่นของรัฐต่าง ๆ รวมถึงประชาชนทุกคนที่อาศัยอยู่ในสหรัฐอเมริกาด้วย

วันที่ใช้จัดงานวันรัฐธรรมนูญ 

วันที่ใช้จัดงานวันรัฐธรรมนูญ คือวันที่ 10 ธันวาคม ของทุกปี 

ปฏิทินวันรัฐธรรมนูญ

ประวัติวันรัฐธรรมนูญ

เมื่อ 700 ปีก่อน มีการปกครองการปกครองแบบระบอบสมบูรณาญาสิทธิราช ที่ใช้กันมาอย่างยาวนาน เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง อีกครั้งในวันที่ 24 มิถุนายน พ.ศ.2475 จึงถือว่ามีความสำคัญเป็นอย่างยิ่งในประวัติศาสตร์การปกครองของชาติไทย ซึ่งเปลี่ยนมาเป็นระบอบประชาธิปไตย โดยมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุขอยู่ภายใต้รัฐธรรมนูญอันเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ

ส่วนสาเหตุที่เกิดการเปลี่ยนแปลงการปกครอง เพราะพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 7 ทรงมีพระราชประสงค์ที่จะพระราชทานรัฐธรรมนูญเพื่อเป็นหลักในการปกครองของประเทศให้แก่ประชาชนชาวไทย เพราะรัฐ ธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุดของประเทศ เป็นเครื่องกำหนดระเบียบแบบแผนของสังคม เพื่อเป็นการระลึกถึงพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ได้พระราชทานรัฐธรรมนูญฉบับแรก อันเป็นฉบับถาวรเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2475 ให้กับปวงชนชาวไทย ทางราชการจึงกำหนด วันที่ 10 ธันวาคม ของทุกปี เป็นวันรัฐธรรมนูญ

เมื่อพระมหากษัตริย์ลงพระปรมาภิไธยประกาศใช้แล้ว สภาผู้แทนราษฎรซึ่งมีอำนาจทางนิติบัญญัติออกกฎหมายต่างๆ จึงเป็นผลให้บังคับใช้ได้ สภาผู้แทนเป็นสถาบันที่มีอำนาจสูงสุดในทางการเมืองในระยะแรกของการเปลี่ยนแปลงการปกครองส่วนการใช้อำนาจตุลาการยังคงให้ศาลยุติธรรมที่มีอยู่แล้วพิจารณาพิพากษาคดีต่อไป

ในรัฐธรรมนูญที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานแก่ราชอาณาจักรสยาม ฉบับถาวรนั้น
มีวาระสำคัญหลายอย่าง เช่น ได้บัญญัติให้พระมหากษัตริย์ ซึ่งเป็นประมุขไม่ต้องรับผิดชอบทางการเมืองเป็นผู้ใช้อำนาจทางคณะรัฐมนตรี ซึ่งเป็นการเปลี่ยนระบอบการปกครองเป็นการปกครองแบบรัฐสภา

โดยพระมหากษัตริย์ ทรงแต่งตั้งคณะรัฐมนตรี ให้บริหารราชการแผ่นดิน และต้องรับผิดชอบในการบริหารราชการแผ่นดินต่อสภาผู้แทน รัฐสภา ไม่ได้ใช้แต่เพียงอำนาจนิติบัญญัติเท่านั้น แต่มีอำนาจที่จะควบคุมคณะรัฐมนตรีในการบริหารแผ่นดินด้วย แม้จะมีกฎหมายรัฐธรรมนูญออกมา และหากเห็นว่าการดำเนินการปกครอง บริหารประเทศไปในทางที่จะเป็นภัยหรือเสื่อมเสียผลประโยชน์สำคัญ แต่คณะรัฐมนตรีรวมทั้งพระมหากษัตริย์ ก็มีอำนาจที่จะยุบ สภาผู้แทนได้ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับพระมหากษัตริย์นั้นได้บัญญัติว่าพระมหากษัตริย์ดำรง อยู่ในฐานะอันเป็นที่เคารพสักการะห้ามผู้ใดละเมิดโดยเด็ดขาด
เพราะประเทศไทยถือว่า มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข

กิจกรรมวันรัฐธรรมนูญ

พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 7 ทรงมีพระราชประสงค์ที่จะพระราชทานรัฐธรรมนูญเพื่อเป็นหลักในการปกครองของประเทศให้แก่ประชาชนชาวไทย เพื่อเป็นการระลึกถึงรัฐธรรมนูญฉบับแรก และเป็นฉบับถาวร พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ได้พระราชทานให้กับปวงชาวไทย จึงกำหนดให้ วันที่ วันที่ 10 ธันวาคม ของทุกปี เป็นวันรัฐธรรมนูญ ซึ่งจะมีกิจกรรมต่างๆเกิดขึ้นตามนี้

พระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศล
ในวันรัฐธรรมนูญของทุกปี ได้มีการจัดพระราชพิธีบำเพ็ญพระราชกุศลฉลอง ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม งานนี้เป็นงานพระราชพิธีและรัฐพิธีร่วมกัน เพื่อเป็นการระลึกถึงรัฐธรรมนูญฉบับแรกที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่7 ทรงพระราชทานให้แก่ประชาชนชาวไทย

พิธีวางพวงมาลา
ในตามสถาบันศึกษาหรือมหาวิทยาลัยต่างๆ ได้จัดให้มีการใส่ชุดพิธีการไปวางพวงมาลาถวายสักการะและถวายบังคมพระบรมราชานุสรณ์รัชกาลที่ 7 ณ พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ มีหน่วยราชการ พ่อค้า ประชาชน จากทั่วประเทศ ได้นำพวงมาลา หรือพุ่มดอกไม้ไปถวายสักการะ และมีการประดับธงชาติบริเวณอาคารบ้านเรือน 

จัดงาน เด็กไทย รักรัฐสภา             
ในวันรัฐธรรมนูญ ได้จัดให้มีการจัดงาน "เด็กไทย รักรัฐสภา" และพร้อมเปิดโอกาสให้ตัวแทนเยาวชนได้สัมภาษณ์ และแลกเปลี่ยนความรู้เกี่ยวกับรัฐธรรมนูญ เพื่อให้เยาวชนไทยและประชาชนทั่วไปเข้าใจและมีความรู้เกี่ยวกับวันสำคัญของประเทศ คือวันรัฐธรรมนูญอีกด้วย

จัดนิทรรศการ
นอกจากนี้ ตามสถานศึกษา หรือหน่วยงานราชการ จะมีการจัดบอร์ด หรือจัดนิทรรศการวิชาการเพื่อให้ความรู้ความเข้าใจและเผยแพร่เกี่ยวกับพระราชประวัติ และพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ และเป็นการประกาศเกียรติคุณให้ไพศาลสืบไป

กิจกรรมต่างๆของวันรัฐธรรมนูญนี้ จัดขึ้นทุกปี เพื่อเป็นการน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ ที่ได้มอบรัฐธรรมนูญฉบับแรกให้กับชาวไทย

ข้อควรระวังในการจัดกิจกรรมวันรัฐธรรมนูญ

ชาวไทยทุกคนต้องยืนหยัด ปกป้องและพิทักษ์รักษาไว้ซึ่งชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ รวมถึงการปกครองระบอบประชาธิปไตย ที่มีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข รวมทั้งปฏิบัติตามกฎหมายและประพฤติตนเป็นพลเมืองที่ดีตามรัฐธรรมนูญอย่างเข้มแข็ง

ไม่ทำลายชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์
ประชาชนมีหน้าที่พิทักษ์รักษาไว้ซึ่งชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ รวมถึงการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข โดยกำหนดให้เป็นหน้าที่ของบุคคลทุกคน ซึ่งเป็นหลักการเดิมที่มีหารบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย

บุคคลมีหน้าที่ปกป้องประเทศ
ชาวไทยทุกคนต้องมีหน้าที่ในการปกป้องประเทศไม่ว่าด้านใดๆ รวมถึงการรักษาผลประโยชน์ของชาติ และมีหน้าที่เคารพและปฏิบัติตามกฎหมาย เพื่อให้ประเทศและประชาชนมีความผาสุก

ไม่นอนหลับทับสิทธิ์
บุคคลที่มีสิทธิเลือกตั้งมีหน้าที่ต้องไปใช้สิทธิเลือกตั้ง เพื่อให้ประชาชนชาวไทยมีส่วนร่วมในการเลือกตัวแทนของตนเข้าสู่ระบบการปกครอง การไม่ไปใช้สิทธิเลือกตั้งโดยไม่มีเหตุ อาจทำให้เสียสิทธิบางประการตามที่กฎหมายกำหนดแล้วแต่กรณี เพื่อเป็นการจูงใจให้บุคคลไปใช้สิทธิเลือกตั้งควบคู่กับการตัดสิทธิของผู้ไม่ไปใช้สิทธิเลือกตั้ง ทั้งนี้ เพื่อป้องกันการซื้อสิทธิขายเสียง

ทหารมีหน้าที่เสียสละ
ข้าราชการทหารมีหน้าที่เสียสละ และมีความรับผิดชอบต่อส่วนรวมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย ช่วยเหลือราชการ
อบรม พิทักษ์ ปกป้อง และสืบสานศิลปวัฒนธรรมของชาติและภูมิปัญญาท้องถิ่นและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ป้องศิลปวัฒนธรรมอันดีงามของชาติ

วางตัวเป็นกลาง
ผู้แทนราษฎร ต้องวางตนเป็นกลางทางการเมืองเพื่อรักษาประโยชน์ส่วนรวม อำนวยความสะดวก และให้บริการแก่ประชาชนตามหลักการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดีปฏิบัติหน้าที่และปฏิบัติการอื่นๆที่เกี่ยวข้องกับประชาชน

การปฏิบัติหน้าที่ของชนชาวไทยทุกคนนั้น ไม่ใช่เรื่องยาก ซึ่งคนไทยทุกคน ทุกฝ่ายสามารถหันหน้ามาดำเนินการตามหน้าที่ของชนชาวไทย เพื่อแสวงหาแนวทางการแก้ปัญหาที่ประเทศไทยกำลังเผชิญอยู่ด้วยความร่วมมือกัน เพื่อประเทศของเรา

แนวทางการส่งเสริมกิจกรรมวันรัฐธรรมนูญ

ในวันรัฐธรรมนูญ วันที่ 10 ธันวาคม ของทุกปี หน่วยงานต่างๆ ทั้งราชการและภาคเอกชน นักเรียน นิสิตนักศึกษา รวมทั้งประชาชนจะมาวางพวงมาลาถวายสักการะและถวายบังคมพระบรมราชานุสรณ์รัชกาลที่ 7 ณ พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ ซึ่งถือเป็นประเพณีและธรรมเนียมที่ทำสืบต่อกันมาจนถึงทุกวันนี้

กระตุ้นและปลูกฝัง
การสนับสนุนให้กับเยาวชนได้มีการน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ ของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 ด้วยการ ปลูกฝังและถ่ายทอดประวัติ และเรื่องราวต่างๆ ที่ รัชกาลที่ 7 ทรงได้พระราชทานรัฐธรรมนูญฉบับแรก และฉบับถาวรให้แก่ปวงชนชาวไทย การให้เด็กๆ ได้มีส่วนร่วมในกิจกรรมต่างๆ ของวันสำคัญ จะช่วยปลุกจิตสำนึกของความเป็นไทย และเห็นความสำคัญของวันรัฐธรรมนูญ ทำให้เด็กจดจำและจะทำตลอดไป

มีส่วนร่วมในกิจกรรม
เพราะวัน รัฐธรรมนูญ จะมีพิธีการต่างๆ และมีการวางพวงมาลาดอกไม้สักการะ และถวายบังคม 
ซึ่งแนวทางสนับสนุนการส่งเสริมกิจกรรม วันรัฐธรรมนูญ ที่จะให้เยาวชนได้มีส่วนร่วมก็คือ การจัดให้มีการไปร่วมในพิธี วางพวงมาลา และถวายบังคม ระบรมราชานุสรณ์รัชกาลที่ 7 ณ พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว

สืบทอดสานต่อกิจกรรมวัรัฐธรรมนูญ
เพื่อให้เด็ก เยาวชน ประชาชนในชุมชน ได้ร่วมกันสืบสานและอนุรักษ์พิธีและกิจกรรมของวันรัฐธรรมนูญให้คงอยู่ต่อไป และเกิดความสัมพันธ์ที่ดี ระหว่างหน่วยงาน ต่าง ๆ ทั้งภาครัฐและภาคประชาชน เพื่อเกิดความจงรักภักดี และ ความสามัคคีระหว่างหน่วยงานและประชาชนในท้องถิ่นให้ยืนยาวต่อไป

เพื่อเป็นการประกาศเกียรติคุณ และน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของรัชกาลที่ 7 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวให้ไพศาลสืบต่อไป ข้าราชการ นักเรียน พ่อค้า และประชาชน อาจจะต้องเข้าร่วมกิจกรรม พร้อมทั้งเผยแพร่พระราชประวัติ และพระราชกรณียกิจ ในพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อเป็นการส่งเสริมกิจกรรมวันรัฐธรรมนูญ ในวันที่ 10 ธันวาคม ของทุกปี ต่อไป