“แคคตัส “ไม้อวบน้ำ กระบองเพชร มีมากกว่า 150 สกุล 2 พันกว่าชนิด เป็นพันธุ์ไม้ประดับที่แรงดี ไม่มีตกในบ้านเรา เนื่องจากความชอบของผู้คน ต้องเข้าขั้นหลงไหล หมกมุ่นกับรูปทรงไม้ประดับที่ประหลาดๆ มีทั้งหนาม ขน จับต้องไม่ระวังอาจเจ็บ ได้แผล

บันทึกชมรมลุงจรณ์ กลุ่มผู้รักแคคตัสประเทศไทยระบุว่า แคคตัส เข้ามาไทย ช่วงปีพศ.2500 โดยผู้รักต้นไม้สกุล”สมบัติศิริ”ที่ชื่นชอบ ไม้ประดับแปลกๆ นำมาแจกเพื่อนฝูง
ต่อมาปี พศ.2519 มีร้าน 471 ของ”คุณวาส สังข์สุวรรณ” แถวสนามหลวง กรุงเทพ ซึ่งเป็นย่านที่คนเก่าๆในอดีตจะรู้ดีว่า จะหาทุกสิ่งที่ต้องการได้ที่นี่ นำเข้าแคคตัสจากต่างประเทศเข้ามาขายเป็นเจ้าแรกในไทย ทุกวันนี้รุ่นทายาทขายส่งตามย่านค้าไม้ดอก ไม้ประดับทั่วไทยรวมถึงเชียงใหม่ด้วย

เพียงชั่วระยะเวลาไม่นาน มีการขยายพันธุ์ แคคตัสด้วยวิธีการต่างๆทั้งเพาะเมล็ด ผสมเกสร ปักยอด แยกกอ นำแต่ละพันธุ์มาทดลองผสมปนเปกัน จนได้พันธุ์ที่หลากหลายกว่าเดิม

แคคตัส เป็นพืชทะเลทราย ชอบความร้อน แล้ง เจริญเติบโตได้ทุกสภาพพื้นที่และสภาพอากาศของโลก
กว่า 2 พันชนิดแบ่งเป็น 8 กลุ่ม เช่น ถ้าเป็นกลุ่ม เพอเรสเกีย ไม่มีหนามหรือขนแข็งปลายงอ เมล็ดสีดำ ได้แก่ พวกไมเฮอเนีย กลุ่ม โอปันเทีย มีใบเล็ก มีหนามหรือขนแข็งปลายงอ และมีเยื่อหุ้มเมล็ด

” ร้านคุณใหม่” ซึ่งเปิดร้านขายแคคตัสย่าน ม.แม่โจ้ เชียงใหม่ทุกวันพุธที่กาดเคาบอย” เล่าว่า แคคตัส เป็นไม้ประดับที่ผู้คนชื่นชอบพอๆกับไม้ประดับอื่นๆ และแคคตัส จะมีอุปกรณ์ ตกแต่งกระถาง กะบะปลูกที่เก๋ไก๋หลายแบบ

ตลาดยังสดใส เหมือนหยอดกระปุกออมสิน แต่ถ้าปลูกนานๆ มีทรงสวย แปลก เข้าตามสูตรที่เล่นกันในวงการก็จะทวีมูลค่า บางต้น บางพันธุ์ ขายได้เป็นพัน ถึงหลายๆหมื่นก็มี

การปลูกอาจต้องพิถีพิถัน จะใช้ดินปลูกแบบทั่วไปไม่ได้ ดินปลูกแคคตัสต้องมีคุณสมบัติโปร่งและระบายน้ำได้ดี ถ้าเลี้ยงไม่กี่ต้น ก็ซื้อดินผสม เป็นถุงๆ ตามร้านขายแคคตัสได้ หรือจะซื้อกระถางที่มีแคคตัส ให้เลือกหลากแบบ ราคาตั้งแต่กระถางละ 25 บาทไปจนถึงหลายร้อยบาท

หากจะทำเป็นอาชีพ แนะนำสูตรผสมดินส่วนผสมที่ 1จะต้องมีดินใบก้ามปูร่อน 3 ส่วน ถ่านเกล็ด 1 ส่วนเป็นเกล็ดพอดี ไม่ใหญ่จนเกินไป ขุยมะพร้าว 1 ส่วน ควรนำไปแช่น้ำจนหมดยางก่อนใช้ ปุ๋ยอินทรีย์ 1 ส่วน

ส่วนผสมที่ 2 กรวดน้ำจืด ทรายหยาบ ก่อนใช้ต้องล้างเอาความเค็มและฝุ่นผงออกก่อน หินภูเขาไฟ เบอร์ 00 ช่วยให้ดินปลูกโปร่ง หินฟอสเฟต รีโบน หรือกระดูกป่น โดโลไมต์ เป็นสารปรับสภาพดิน ทำให้ดินมีสภาพเป็นกลาง ใส่สัดเสมอ คลุกเคล้าให้เข้ากันระหว่างคลุกก็พรมน้ำเล็กน้อย เพื่อไม่ให้ดินปลูกฟุ้งกระจาย ส่วนผสมหาซื้อได้ตามแหล่งตลาดค้าไม้ประดับ ไม่แพง

ขั้นตอนปลูก ใส่วัสดุรองกันกระถาง เพื่อให้น้ำไหลผ่านได้ดีใส่ประมาณ 1/3 ของกระถาง ขึ้นอยู่กับความลึกของกระถาง และความยาวของราก แคคตัส,กล้าพันธุ์ที่ซื้อมาแล้วคิดจะปลูกในกระถาง ในวัสดุที่ต้องการ

ตักดินปลูกกะความลึกให้พอดีกับต้นและราก นำแคคตัสลงปลูก จัดให้อยู่กึ่งกลางกระถาง ค่อย ๆ ตักดินใส่รอบ ต้น ให้ต่ำกว่าขอบกระถางประมาณ 1 ซม. โรยหินสีแค่ไม่เห็นดินก็พอ

ปลูกแล้วจะใส่ปุ๋ยออสโมโค้ท หรือปุ๋ยละลายช้าปริมาณเล็กน้อยไม่ต้องการใส่ปุ๋ยมากนัก ยิ่งช่วงหนาวบางสายพันธุ์จะพักตัว หยุดเจริญเติบโต ถ้าสนใจจะปลูกแคคตัส ไม่ว่าจะเป็นงานอดิเรก เพื่อการค้า ต้องหมั่นศึกษา หาความรู้เพราะแคคตัส แม้จะทนร้อน ทนแล้ง แต่อารมณ์ต่างกัน ถ้าสายพันธุ์ มัมมานิลเรีย( mammillaria ) พวกมีขนนกชอบแดดจัดๆยิ่งงาม ไม่ชอบน้ำ โดนน้ำมากๆเน่าตายง่าย

ส่วนพวก โอปันเทีย (opuntia) ปลูกลงดินได้ นิยมนำมาทำเป็นรั้วบ้าน ทนทานโรคต่างๆ สนใจลงมือซื้อ มาดูเล่น มาเพาะกล้าพันธุ์ ลองปลูกกัน เผื่อจะเป็นเศรษฐีแคคตัส รายใหม่